اتریوم دارای تاریخچه‌ای طولانی است و در این مدت تغییرات مثبت و شکست‌های متعددی را تجربه کرده است. یکی از مهم‌ترین تغییرات این شبکه، معرفی نسل دوم شبکه اتریوم یا اتریوم ۲ است که پروژه آن از سال ۲۰۲۰ شروع شد و بخشی از آن همچنان در حال انجام است. اگر می‌خواهید با این پروژه و ویژگی‌های آن بیشتر آشنا شوید در ادامه با ما همراه باشید.
اتریوم ۲ چیست؟
لایه دوم اتریوم چیست؟ اگر اخبار اتریوم ۲ را دنبال می‌کنید احتمالا می‌دانید که نسل دوم شبکه اتریوم که به آن Eth2 یا سرنیتی (Serenity) نیز گفته می‌شود، یک ارز دیجیتال جدید محسوب نمی‌شود و در واقع، یک ارتقاء بزرگ در شبکه بلاک‌چین به شمار می‌رود. شبکه اتریوم ۲ به‌منظور افزایش بهره‌وری، قابلیت استفاده و مقیاس پذیری شبکه اتریوم طراحی شده است که برنامه‌ریزی و اجرای آن سال‌ها به طول انجامیده و در این سال‌ها توسعه‌دهندگان مختلفی در فرایند طراحی آن نقش داشته‌اند.
علاوه بر این، برخی مراحل تبدیل اتریوم به اتریوم ۲ در حال حاضر همچنان ادامه دارد. با توجه به هدف ارتقاء اتریوم، مکانیسم اجماع این شبکه از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) به الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) تغییر یافته است. بنابراین، توسعه اتریوم ۲ می‌تواند برخی از مهم‌ترین موانع فنی اتریوم را رفع کند و به کارآمدی این شبکه و افزایش امکان استفاده از آن کمک کند.
توسعه اتریوم ۲ شامل چه مراحلی است؟
طراحی و اجرای نسل دوم شبکه اتریوم، یک فرایند تدریجی و چندمرحله‌ای است. زمان راه اندازی اتریوم ۲، سال ۲۰۲۰ بود و دو مرحله اول آن تا سال ۲۰۲۲ تکمیل شدند. مرحله نهایی این توسعه همچنان در حال انجام است و پس از آن نیز ممکن است تغییرات جدیدتری رخ دهند. در ادامه با مراحل و پروژه های اتریوم ۲ بیشتر آشنا می‌شوید.
- زنجیره بیکن (Beacon Chain): در اولین مرحله تبدیل اتریوم به اتریوم ۲ که در سال ۲۰۲۰ آغاز شد، PoS به‌طور آزمایشی به شبکه اتریوم معرفی شد. از آن زمان تا شروع مرحله بعد، PoS به موازات PoW در شبکه اتریوم فعال بود تا اطمینان حاصل شود داده‌ها در این شبکه از دست نمی‌روند.
- ادغام یا مرج (Merge): ادغام به‌خودی‌خود به پیوستن شبکه اصلی (Mainnet) اتریوم به زنجیره بیکن اشاره دارد. به‌منظور آماده شدن برای این مرحله، چندین شبکه آزمایشی با شبکه اصلی اتریوم ادغام شدند. هدف از این ادغام‌های آزمایشی این بود که توسعه‌دهندگان به‌طور ایمن و بدون خطر از دست دادن سرمایه‌های واقعی، ویژگی‌های الگوریتم PoS را آزمایش کنند. مرحله ادغام که در اوایل سال ۲۰۲۲ شروع شده بود در سپتامبر همین سال تکمیل شد.
- شاردینگ (Sharding): یکی دیگر از پروژه های اتریوم ۲ که در حال انجام است، شاردینگ نام دارد. اگرچه مرحله ادغام، تاثیر زیادی بر روی کاهش هزینه‌های تراکنش در شبکه اتریوم ندارد اما مرحله شاردینگ می‌تواند در این زمینه بسیار کمک‌کننده باشد. این مرحله که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۳ تکمیل شود، برای افزایش مقیاس‌پذیری شبکه انجام و شامل پیاده‌سازی زنجیره‌های خردشده می‌شود.
فرایند شاردینگ به بلاک‌چین اجازه می‌دهد که به زنجیره‌های مختلفی تقسیم شود تا جداسازی کار اعتبارسنجی گره‌ها یا نودها (Nodes) اتفاق بیفتد. در واقع، شاردینگ مانند باز کردن خطوط جدید در بزرگراه به‌منظور کاهش ترافیک است. این مرحله از توسعه اتریوم دو باعث می‌شود تراکنش‌های بیشتری به‌طور موازی پردازش شوند، در مدت‌زمان کمتری تراکنش‌های بیشتری تایید شوند و درنتیجه ظرفیت شبکه در فرایند افزایش پیدا کند.
اتریوم ۲ چه مزایایی دارد؟
همانطور که مطرح شد هدف از آپدیت اتریوم ۲ رفع نواقصی بود که در شبکه اتریوم وجود داشت. به همین دلیل، با تغییر الگوریتم PoW به الگوریتم اتریوم ۲ به نام PoS، شبکه اتریوم در ۴ بعد که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم تغییرات مثبتی را تجربه کرد.
امنیت
ادغام مکانیسم اجماع در لایه دوم اتریوم با اقدامات بیشتری برای مبارزه با عوامل مخرب همراه است. اسلشینگ (Slashing) یک مجازات جدید در سیستم است که درنتیجه آن اعتباردهنده‌های مخرب و مهاجمان احتمالی با تنبیه‌های مختلفی مانند حذف سکه‌ها روبرو می‌شوند. جریمه‌هایی که برای این مهاجمان در نظر گرفته شده است از کاهش ۱۸ اتریوم تا حذف کامل از شبکه متفاوت است. به‌طور کلی، PoS نه‌تنها احتمال حمله به شبکه را کاهش می‌دهد، بلکه حتی اگر فردی موفق به حمله به این شبکه شود، اتریوم‌های خود را از دست می‌دهد.
بهبود مقیاس‌پذیری
از طریق مکانیسم PoS و شاردینگ در آپدیت اتریوم ۲، این شبکه می‌تواند بین ۲۰ هزار تا ۱۰۰ هزار تراکنش را در ثانیه پردازش کند. اگرچه ممکن است سال‌ها طول بکشد تا این شبکه به حداکثر تعداد تراکنش در ثانیه دست پیدا کند اما به‌هرحال، این عدد، نشان‌دهنده افزایش قابل‌توجه سرعت تراکنش‌ها در این شبکه است. در شبکه اتریوم، کاربران با مشکل مدت‌زمان طولانی برای انجام تراکنش و همچنین، هزینه بالای آن مواجه بودند. آن‌ها حتی در برخی موارد علی‌رغم انجام نشدن تراکنش، هزینه گس (Gas Fee) را از دست می‌دادند.
سازگاری با محیط زیست
انتقال از PoW با کاهش گسترده هزینه‌ها و همچنین، اثرات زیست محیطی مرتبط با اعتبارسنجی شبکه اتریوم، تاثیر بسیار زیادی بر روی حل مشکلات انرژی ارز دیجیتال دارد. اگرچه کارکرد اتریوم نسبت به ساز و کار بیت کوین به انرژی بسیار کمتری نیاز داشت، این شبکه نیز در هنگام استفاده از الگوریتم PoW از هزینه‌های بالای انرژی در امان نبود.
اعتبارسنجی در پلتفرم‌هایی که از مکانیسم اجماع PoW استفاده می‌کنند توسط ماینرها (Miners) انجام می‌شود که این مسئله می‌تواند به دلیل مصرف بالای انرژی، تاثیرات مخربی بر محیط زیست داشته باشد. در مقابل، در پلتفرم‌هایی که از مکانیسم اجماع PoS استفاده می‌کنند، اعتبارسنجی توسط استیکرها (Stakers) انجام می‌شود و در نتیجه، مصرف انرژی به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. استیک کردن اتریوم به این معنی است که در ازای خرید اتریوم و نگهداری آن، پاداش دریافت می‌کنید.
کاهش کارمزد تراکنش
متاسفانه، افزایش حجم تراکنش‌ها در اتریوم منجر به افزایش کارمزد آن‌ها در این شبکه شده بود. هزینه تراکنش که به آن، هزینه گس (Gas Fee) گفته می‌شود سوختی است که همه‌چیز از اعتبارسنجی تراکنش‌ها تا فعال کردن قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم را تامین می‌کند. با توجه به اینکه زمان تکمیل تراکنش به سطح تراکم شبکه وابسته است، هر چقدر تعداد دارندگان ارز دیجیتال اتریوم بیشتر شود، هزینه گس نیز بالاتر می‌رود.
طبیعتا با این شرایطی که شبکه اتریوم داشت، ماینرها بالاترین هزینه‌های تراکنش را انتخاب می‌کردند تا پاداش بیشتری دریافت کنند. بنابراین، افرادی که به دنبال پرداخت کارمزد کمتر برای تراکنش بودند، باید زمان زیادی منتظر می‌ماندند تا تراکنش‌های آن‌ها تایید شود.
معایب اتریوم ۲ چیست؟
اگرچه تبدیل اتریوم به اتریوم ۲ مزایای مختلفی دارد و قابلیت استفاده از این شبکه را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد اما تغییر مکانیسم اجماع از PoW به PoS می‌تواند معایبی نیز به همراه داشته باشد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شوید.
- اتریوم ۲ کمتر مورد آزمایش قرار گرفته است. در حالی که مکانیسم اجماع PoW از ابتدای معرفی شبکه بیت کوین و از سال ۲۰۱۵ که اتریوم معرفی شد مورد استفاده بوده است، PoS کمتر مورد آزمایش قرار گرفته است. اگرچه تعدادی از بلاک‌چین‌ها از PoS استفاده می‌کنند اما با توجه به پیچیدگی اجرای این مکانیسم اجماع در آپدیت اتریوم ۲، به نظر می‌رسد میزان آسیب‌پذیری این شبکه و احتمال حملات به آن کمتر شناخته شده است.
- پولدارها پولدارتر می‌شوند. یکی از انتقادات رایج به اتریوم ۲ این است که به دلیل استفاده از مکانیسم اجماع PoS در این شبکه، هر چقدر اتریوم بیشتری استیک کنید، پاداش بیشتری دریافت می‌کنید. بنابراین، سرمایه بیشتر باعث افزایش هر چه بیشتر سرمایه می‌شود.
تفاوت اتریوم و اتریوم ۲ چیست؟
همانطور که مطرح شد اتریوم تغییرات زیادی را از زمان راه‌اندازی تجربه کرده است که این تغییرات اکنون به یکی از بزرگترین تحولات در این شبکه تحت عنوان اتریوم دو منجر شده است. الگوریتم اتریوم ۲ و اتریوم از ابعاد مختلفی با یکدیگر تفاوت دارند که در جدول زیر با مهم‌ترین تفاوت‌های میان این دو شبکه آشنا می‌شوید.
| اتریوم | اتریوم ۲ | |
|---|---|---|
| مکانیسم اجماع | PoW | PoS |
| حداکثر ظرفیت تراکنش در ثانیه | ۳۰ | ۱۰۰۰۰۰ |
| کسانی که شبکه را امن می‌کنند | ماینرها | استیکرها |
| سازگار با محیط زیست؟ | خیر | بله |
| مقیاس‌پذیر؟ | خیر | بله |
| شاردینگ؟ | خیر | بله |
اتریوم ۲ چه تاثیری بر رمز ارز اتریوم دارد؟
با معرفی لایه دوم اتریوم نیازی نیست که نگران موجودی اتریوم خود باشید. این بدین دلیل است که رمز ارز اتریوم حتی با استفاده از مکانیسم اجماع PoS همچنان در شبکه قابل‌استفاده خواهد بود. در واقع، اتریوم ۲ مانند یک ارتقاء نرم‌افزاری است و بنابراین، بر داده‌ها و اطلاعاتی که در مورد ارز دیجیتال آن دارید تاثیری نمی‌گذارد. بنابراین، خرید اتریوم ۲ عبارتی نادرست است و ارز دیجیتال شبکه اتریوم ۲ تغییری نکرده است و با همان نام اتریوم شناخته می‌شود. این بدین معنی است که نحوه خرید اتریوم ۲ در واقع، به معنی نحوه خرید اتریوم است.
با این حال، می‌توان انتظار داشت که به‌روزرسانی اتریوم باعث رشد آن شود و واکنش‌های مثبتی نسبت به رمز ارز آن در بازارهای ارز دیجیتال اتفاق بیفتد. این بدین دلیل است که اتریوم ۲ می‌تواند سرعت پردازش در این شبکه را بهبود دهد، باعث امنیت و ثبات بیشتری شود و همچنین، در کاهش مصرف انرژی نقش داشته باشد. به همین دلیل، بسیاری از افراد برای سرمایه‌گذاری به خرید و فروش اتریوم روی آورده‌اند.
همانطور که مطرح شد اتریوم یکی از برجسته‌ترین رمز ارزها در بازار ارز دیجیتال است که از ابتدای معرفی، تغییرات زیادی داشته است. با این حال، توسعه اتریوم ۲ مهم‌ترین مورد از این تغییرات به شمار می‌رود که اگرچه بخش عمده‌ای از آن انجام شده است، هنوز به‌طور کامل تکمیل نشده است. بسیاری از افراد متخصص در زمینه ارز دیجیتال بر این باورند که نسل دوم شبکه اتریوم می‌تواند تغییرات مثبت متعددی را در بازار ارز دیجیتال ایجاد کند و حتی در افزایش قیمت اتریوم موثر باشد. بنابراین، خرید اتریوم در این شرایط ممکن است ایده‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری باشد.
