هر کسی که در مورد ارزهای دیجیتال شنیده باشد، با نام اتریوم (Ethereum) و ایاس (EOS) آشناست. این دو آلت کوین که نماینده دنیای ارز دیجیتال برای فعال کردن اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) و پشتیبانی از Web3.0 هستند، رقبای همدیگر محسوب می‌شوند و علیرغم شباهت‌هایی که دارند، از ابعاد مختلف با یکدیگر متفاوت هستند. بنابراین، در هنگام تصمیم‌گیری بین خرید اتریوم و ایاس، پیش از هر چیز مهم است که با این دو و تفاوت‌هایشان آشنا باشید. در ادامه به‌صورت مفصل به تفاوت ایاس و اتریوم می‌پردازیم.
اتریوم چیست؟
قبل از اینکه به تفاوت ایاس و اتریوم بپردازیم لازم است با هر یک از این شبکه‌ها آشنا شویم. اتریوم یک پلتفرم بلاک چین منبع‌باز (Open Source) است که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند و برای کار با اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dApps) طراحی شده است. شبکه اتریوم برای اولین بار در سال ۲۰۱۵ در دنیای ارز دیجیتال ظاهر شد و تاکنون در بسیاری از پروژه‌های مالی موفق استفاده شده است. با کمک اتریوم برای انتقال و تایید پرداخت‌ها نیازی به خدمات شخص ثالث مثل بانک‌ها ندارید.
اتریوم یکی از اولین پلتفرم‌های بلاک چین برای پشتیبانی از اجرای قراردادهای هوشمند است. این شبکه نه‌تنها به کاهش هزینه‌های عملیات، بلکه به حذف انواع خطاهای اداری و مشکلات عوامل انسانی کمک می‌کند. علاوه بر این، مانند بیشتر بلاک چین‌ها اتریوم دارای توکن بومی خود است که اتر (Ether) نامیده می‌شود.
ایاس چیست؟
ایاس مانند اتریوم یک پلتفرم برای اجرای کارآمد و امن قراردادهای هوشمند است. بر اساس تاریخچه ارز ایاس، این پلتفرم به‌عنوان رقیب اصلی اتریوم توسط شرکت Block.one توسعه داده شد و در سال ۲۰۱۷ آغاز به کار کرد. ایاس علاوه بر پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، ابزارهایی را برای ساخت اپلیکیشن‌های کاملا غیرمتمرکز ارائه می‌دهد که حفظ و مقیاس‌بندی آن‌ها آسان است.
بر اساس استراتژی تیم ایاس، هدف نهایی این پروژه ایجاد یک بلاک چین سریع و مقیاس‌پذیر برای قراردادهای هوشمند جهانی است. ایاس مانند همتای خود توسط طرفین ثالث کنترل نمی‌شود و سطح بالایی از محافظت از داده‌ها را فراهم می‌کند.
تفاوت ایاس و اتریوم چیست؟
اتریوم چند سال قبل از ایاس معرفی شد و از نظر ارزش به‌طور قابل‌توجهی از ایاس بالاتر است. با این حال، برخی از تحلیل‌گران، ایاس را قاتل اتریوم (Ethereum Killer) می‌دانند، زیرا ایاس تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تری را نسبت به اتریوم ارائه می‌دهد. با این حال، تفاوت ایاس و اتریوم بیش از این موارد است. در ادامه با مهم‌ترین تفاوت های ایاس و اتریوم آشنا می‌شویم.
فرق ایاس و اتریوم: هزینه و سرعت تراکنش‌ها
یکی از مشکلات به‌کارگیری بلاک چین، هزینه‌های تراکنش است. واقعیت این است که تمام تراکنش‌های درون شبکه اتریوم دارای هزینه گس (Gas Fee) هستند و این هزینه به پیچیدگی تراکنش و حجم شبکه بستگی دارد. با توجه به افزایش محبوبیت پروژه‌های DeFi و تعداد فزاینده اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در شبکه اتریوم، کارمزدهای این بلاک چین سرسام‌آور است.
این در حالی است که تعداد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بر روی پلتفرم ایاس، خیلی زیاد نیستند. بنابراین، تراکنش‌ها در این شبکه سریع و در عین حال کم‌هزینه انجام می‌شوند. این موضوع هم یک موهبت و هم یک معضل برای شبکه ایاس است، زیرا در حال حاضر، نسبت به اتریوم تقاضای کمتری دارد. از سوی دیگر، تغییرات پروژه اتریوم ۲ ممکن است شبکه اتریوم را از نظر سرعت و هزینه تراکنش‌ها بهبود ببخشد. یکی از تغییرات مثبتی که تاکنون در نتیجه پروژه اتریوم ۲ اتفاق افتاده است، تغییر مکانیسم اجماع این شبکه است که باعث شده استخراج اتریوم دیگر امکان‌پذیر نباشد و در عوض در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود.
تفاوت میان اتریوم و ایاس: مکانیسم اجماع
اتریوم از مکانیسم اجماع اثبات سهام (Proof-of-stake) استفاده می‌کند که به شبکه امکان می‌دهد حدود ۳۰ تراکنش را در ثانیه پردازش کند. در این مکانیسم اجماع، دارندگان توکن می‌توانند با استیک کردن (Staking) در تولید بلوک و تایید تراکنش‌ها نقش داشته باشند.
در مقابل، در شبکه ایاس از پروتکل اثبات سهام نمایندگی‌شده (delegated Proof-of-Stake) استفاده می‌شود. در این مکانیسم اجماع، دارندگان ایاس به تولیدکنندگان بلوک در شبکه رای می‌دهند. سپس کسانی که بیشترین تعداد رای را دارند مسئولیت تولید بلوک و تایید تراکنش‌ها را به‌عهده می‌گیرند. اگرچه این مکانیسم اجماع تمرکزگرایی شبکه را افزایش می‌دهد اما باعث می‌شود که تراکنش‌ها سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر پردازش شوند. در مقابل، مکانیسم اجماع اتریوم، تمرکززدایی را در اولویت قرار می‌دهد اما مقیاس پذیری قربانی می‌شود.
تفاوت ایاس و اتریوم: قراردادهای هوشمند
زبان برنامه‌نویسی‌ای که در پلتفرم اتریوم استفاده می‌شود، سالیدیتی (Solidity) نام دارد. این پلتفرم با استفاده از این زبان می‌تواند قراردادهای هوشمند را بسازد. این در حالی است که قراردادهای هوشمند در شبکه ایاس اغلب با زبان برنامه‌نویسی ++C نوشته می‌شوند.
با این حال، توسعه‌دهندگان برای ایجاد قراردادهای هوشمند در این شبکه می‌توانند از هر زبان برنامه‌نویسی‌ای استفاده کنند و سپس با استفاده از کامپایلر (Compiler) بایت کد (Bytecode) را به وب اسمبلی (WebAssembly) تبدیل کنند. بنابراین، با توجه به این تفاوت ایاس و اتریوم، ایاس می‌تواند برای ورود توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان قرارداد هوشمند به صنعت ارز دیجیتال گزینه جذاب‌تری باشد.
تفاوت اتریوم و ایاس: مقیاس‌پذیری
همه پلتفرم‌های رمز ارز از لحاظ مقیاس‌بندی نیاز به حل مشکلات متعددی دارند. در حال حاضر اتریوم قادر به پردازش حدود ۳۰ تراکنش در ثانیه است. این سیستم به اندازه کافی برای رقابت با ویزا کارت یا دیگر سیستم‌های پرداخت که هزاران تراکنش را در ثانیه پردازش می‌کنند سریع نیست. با این حال، ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، تغییراتی را برای این شبکه مطرح کرده است تا از طریق آن تعداد تراکنش‌ها به صدهزار در ثانیه افزایش یابد. از میان این تغییرات می‌توان به راه‌حل‌های لایه اول مانند شاردینگ (Sarding) و راه‌حل‌های لایه دوم مانند پلاسما اشاره کرد.
از سوی دیگر، توسعه‌دهندگان ایاس مطرح می‌کنند که این شبکه می‌تواند ۱۰ هزار تراکنش در ثانیه را مدیریت کند. با این حال، برخی منتقدان این ارقام را به چالش می‌کشند. در ظاهر به نظر می‌رسد ایاس از این نظر نسبت به اتریوم برتری دارد اما اگر بخواهیم از ایاس در دنیای اینترنت اشیا (IoT)، جایی که با صدها هزار تراکنش در ثانیه روبرو هستیم، استفاده کنیم چه؟
در این شرایط، ایاس یک گزینه ارتباط بین بلاک چینی را ارائه می‌دهد که یک بلاک چین دوم ایاس را ایجاد می‌کند تا تراکنش‌های بیشتر در آن انجام شوند. این بلاک‌چین‌ها به یکدیگر متصل هستند و از نظر تعداد بلاک‌چین‌هایی که ایجاد می‌شوند محدودیتی وجود ندارد.
ایاس یا اتریوم؟ کدام بهتر است؟
ایاس و اتریوم دو مورد از محبوب‌ترین بلاک‌چین‌های غیرمتمرکز منبع‌باز با قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند هستند و آلت کوین اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ در بازار رمز ارز است. اگر قصد خرید ایاس یا اتریوم را داشته باشید ممکن است میان انتخاب این دو مردد باشید. تفاوت ایاس و اتریوم نشان می‌دهد که این دو از ابعاد مختلف نسبت به یکدیگر برتری دارند.
مزیت اصلی اتریوم نسبت به ایاس این است که از مکانیسم اجماع PoS استفاده می‌کند و به این ترتیب، تمرکززدایی بالاتری را ارائه می‌دهد و از امنیت بالاتری نیز برخوردار است. به همین دلیل، بسیاری از تحلیل‌گران آینده اتریوم را روشن می‌دانند. این در حالی است که ایاس با استفاده از مکانیسم اجماع DPoS تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تری را ارائه می‌دهد.
اگر اتریوم نتواند قیمت تراکنش‌ها را در شبکه به اندازه کافی بهبود ببخشد ممکن است ایاس از آن پیشی بگیرد. با این حال، اتریوم در حال ایجاد تغییرات مثبت در پلتفرم است و اگر ایاس به دنبال پیشی گرفتن از این شبکه است لازم است در بهبود پلتفرم خود سریع‌تر عمل کند. علاوه بر این، اتریوم از جامعه توسعه‌دهندگان گسترده‌تر و فعال‌تری برخوردار است و نسبت به ایاس کاربرد بیشتری برای توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دارد.
در پایان، اتریوم و ایاس دو مورد از محبوب‌ترین پلتفرم‌های بلاک‌چین هستند که اگرچه ایاس را به‌عنوان قاتل اتریوم می‌شناسند، با توجه به ارزش بازار اتریوم، جایگزینی آن با ارز اتریوم دشوار خواهد بود. با توجه به تفاوت ایاس و اتریوم، اگر ایاس بتواند راهی برای همگام شدن با موفقیت اتریوم پیدا کند ممکن است بتواند از این شبکه پیشی بگیرد. با این وجود، در حال حاضر اتریوم از نظر ارزش ارز دیجیتال و همچنین محبوبیت و میزان استفاده از پلتفرم نسبت به ایاس برتری زیادی دارد. بنابراین، خرید و فروش اتریوم همچنان یکی از گزینه‌های محبوب میان کاربران و توسعه‌دهندگان است.
