ارزهای پایدار از بهترین رمز ارزهایی هستند که میتوانید روی آنها سرمایه گذاری کنید. بازار ارزهای دیجیتال افت و خیزهای زیادی دارد و به کاربرانی که علاقه به ریسک بالا در بازار کریپتوکارنسی ندارند، پیشنهاد میشود سرمایه خود را به استیبل کوینها تبدیل کنند. در ادامه استیبل کوین های غیرمتمرکز و متمرکز را بررسی میکنیم. همچنین با لیستی از بهترین استیبل کوینهای غیرمتمرکز و متمرکز در سال ۲۰۲۴ آشنا خواهیم شد.
استیبل کوین چیست؟
رمز ارز پایدار (Stablecoin) ارز دیجیتالی است که با هدف حفظ ثبات قیمت عرضه میشود. به طور معمول ارزهای دیجیتال نوسان قیمت بالایی دارند و Stablecoin با پشتوانههای مختلفی که میتواند داشته باشد، سعی در حفظ ارزش خود و ثبات قیمت دارد. ارزهای دیجیتال پایدار با پشتوانههای مختلفی مانند ارزهای ملی، طلا، دلار آمریکا یا دیگر وثیقهها پشتیبانی میشوند.
انواع استیبل کوینها کداماند؟
گفتیم ارزهای دیجیتال پایدار با پشتوانههای مختلفی پشتیبانی میشوند. در ادامه با لیست استیبل کوین ها بر اساس پشتوانههایشان آشنا میشویم:
- استیبل کوین با پشتوانه فیات: این Stablecoin اغلب با دلار آمریکا پشتیبانی میشود و معمولا قیمتی معادل ۱ دلار آمریکا دارد. گاهی استیبل کوینهایی در این دسته جای میگیرند که فلزات گرانبها مانند طلا، نقره یا نفت خام پشتیبان و وثیقه این ارزهای دیجیتال پایدار میشود. در واقع ارز فیات، طلا، نقره و نفت خام، ارزش ارز دیجیتال پایدار را حفظ و تضمین میکنند.
- استیبل کوین با پشتوانه رمز ارز: ارزش Stablecoin با پشتوانه رمزارز را دیگر ارزهای دیجیتال تضمین و حفظ میکنند. البته ارز دیجیتالی که پشتوانه استیبل کوین میشود باید ارزش بالاتری نسبت به آن داشته باشد.
- استیبل کوین الگوریتمی: Stablecoin الگوریتمی آن دسته از کوینهای پایداری است که وابسته به پشتوانه نیست. این دسته از کوینها میتوانند پشتوانه داشته باشند یا اینکه پشتوانهای ارزش آنها را تضمین نکند. Stablecoin الگوریتمی همانطور که از نامش پیداست با استفاده از الگوریتم، ارزش خود را حفظ و با ارزش بازار تنظیم میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره استیبل کوین ها میتوانید به مطلب همه چیز درباره استیبل کوین مراجعه کنید.
معرفی استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز
رمز ارزهای پایدار بر اساس شبکهای که آنها را عرضه و پشتیبانی میکند، به دو دسته متمرکز و غیر متمرکز تقسیم میشوند. در ادامه به طور دقیق درباره هر کدام صحبت میکنیم:
استیبل کوین متمرکز (Centralized Stablecoins)
دسته اول استیبل کوین ها، ارزهای دیجیتال متمرکز هستند. این رمز ارزها و شبکه آنها توسط یک نهاد، سازمان، شرکت و حتی یک شخص کنترل میشود. ارزهای دیجیتال پایدار متمرکز چون توسط نهادهای شناختهشدهای مثل بانکهای جهانی کنترل میشوند، از محبوبیت میان کاربران و حجم معاملاتی بالایی برخوردارند.
استیبل کوین غیرمتمرکز (Decentralized Stablecoins)
دسته دوم استیبل کوین ها غیرمتمرکزند و علت نامگذاری «غیرمتمرکز» روی آنها این است که توسط هیچ نهاد یا سازمانی کنترل نمیشوند. ارزهای دیجیتال پایدار برای حفظ ارزش و قیمت خود از بلاکچینها استفاده میکنند و به قراردادهای هوشمند (Smart contracts) متکی هستند. بر خلاف یک Stablecoin متمرکز که با مقداری معادل در داراییهای فیات یا دنیای واقعی پشتیبانی میشود، ارزهای دیجیتال پایدار غیرمتمرکز توسط یک کامیونیتی مشخص اداره میشوند و با پروتکلهای محاسباتی تثبیت میشوند. استیبل کوین های غیرمتمرکز به ۴ دسته اصلی تقسیمبندی میشوند:
- استیبل کوینهای وثیقهای (Overcollateralized Stablecoins): توسط سایر ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشوند. DAI اولین Stablecoin وثیقهای است که نسبت یک به یکی با دلار آمریکا دارد، یعنی تلاش میکند همارزش یک دلار آمریکا باشد.
- استیبل کوینهای الگوریتمی (Algorithmic Stablecoins): کوینهای ایستایی هستند که به پشتوانهای وابستگی ندارند. وجه تمایز اصلی استیبل کوینهای الگوریتمی، ثابت نگه داشتن ارزش استیبل کوین با کنترل عرضه آن از طریق یک الگوریتم است. این الگوریتم با استفاده از یک فرمول از پیش مشخص شده و از طریق رایانه اجرا میشود.
- استیبل کوینهای الگوریتمی کسری (Fractional Stablecoins): ارزهای دیجیتال پایدار الگوریتمی کسری، ترکیبی از کوین های پایدار الگوریتمی و وثیقهای هستند که بخشی از پروسه ثبات قیمت رمزارز را با کمک الگوریتم و بخش دیگر را با کمک وثیقه انجام میدهند. نسبت استفاده از وثیقه و الگوریتم برای ثابت نگه داشتن ارزش رمز ارز در شرایط مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال در شرایط نامساعد نسبت وثیقه از الگوریتم برای تسلط بر بازار بیشتر است.
- استیبل کوینهای بدون پشتوانه (Non-pegged Stablecoins): ارزهای دیجیتال پایداری هستند که بدون نیاز به پشتوانه، ارزش خود را حفظ و تضمین میکنند. این ارزهای دیجیتال پایدار همانند دلار که نیازی به پشتوانه ندارد و خودش قیمت و ارزش دارد، سعی دارند ارزش خود را بدون نیاز به پشتوانه حفظ کنند.
تفاوت های استیبل کوین متمرکز و غیرمتمرکز
تا این جای مطلب به سوال Stablecoin چیست پاسخ دادیم و انواع ارزهای دیجیتال پایدار متمرکز و غیرمتمرکز را با هم بررسی کردیم. در ادامه تفاوتهای Stablecoin متمرکز و غیرمتمرکز را توضیح میدهیم:
- نظارت: ارز دیجیتال پایدار متمرکز را یک نهاد، شخص یا سازمان مشخص نظارت و کنترل میکند اما ارز دیجیتال پایدار غیر متمرکز توسط هیچ سازمانی نظارت نمیشود و معمولا یک اجتماع با رایگیری همگانی قوانین آن را بهبود میبخشد. در کل همانطور که از نام غیرمتمرکز پیداست، استیبل کوینهای غیرمتمرکز توسط هیچ سازمانی کنترل و نظارت نمیشوند.
- پشتیبانی: ارزهای دیجیتال پایدار متمرکز را با استفاده از نفت، طلا، نقره و داراییهای فیات پشتیبانی میکنند. اما Stablecoinهای غیرمتمرکز توسط قراردادهای هوشمند پشتیبانی میشوند.
- تبدیل و نقدینگی: ارزهای دیجیتال پایدار غیرمتمرکز به این دلیل که توسط هیچ نهاد یا سازمانی نظارت و کنترل نمیشوند، سرعت تبدیل و نقدینگی بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتال پایدار متمرکز دارند.
بهترین استیبل کوین های غیرمتمرکز و متمرکز کداماند؟
سال به سال ارزهای دیجیتال پایدار بیشتر مورد توجه قرار میگیرند چرا که هر دو ویژگی ارز دیجیتال و پول فیات را با هم دارند. در واقع چون اغلب طلا و دلار پشتوانههای رایج ارزهای دیجیتال پایدار هستند، این رمز ارزها قیمتی قابل پیشبینی دارند و با نوسان قیمتی پایینتری مواجهاند. از طرفی چون ارز دیجیتال محسوب میشوند، بینیاز از بانکها و دولتها میتوانند خرید و فروش شوند و تراکنش های بینالمللی زیادی توسط آن ها صورت میگیرد. در ادامه با بهترین Stablecoin های غیرمتمرکز و متمرکز در سال ۲۰۲۴ آشنا میشویم:
تتر (USDT)
یکی از اولین ارزهای دیجیتال پایدار که ضرب شد تتر بود. تتر از سال ۲۰۱۴ عرضه شد و برای مدت زمان طولانی یکی از ۵ رمز ارز برتر بازار به حساب میآمد. قیمت تتر یک به یک با دلار آمریکا برابری میکند. خرید و فروش تتر (USDT) از اینجهت که قیمتی برابر با ۱ دلار آمریکا دارد، برای انتقال پول، تراکنشهای بینالمللی و همچنین حفظ ارزش ریال مناسب است.
کوین USD
USDC ارز دیجیتال پایدار دیگری است که نسبت ۱ به ۱ با ارزش دلار آمریکا دارد. داراییهای ذخیره USDC در حسابهای مجزا نزد موسسات مالی تحت نظارت ایالات متحده آمریکا نگهداری میشوند. البته این بدان معنا نیست که USDC تحت نظارت دولت آمریکا فعالیت میکند. کوین USD توسط دولت ایالات متحده صادر یا پشتیبانی نمیشود. USDC یک پروژه منبع باز است و هر کسی میتواند کد پروژه را مشاهده کرده و در آن مشارکت کند. USD Coin را کنسرسیوم Centre عرضه کرده است. این ارز دیجیتال، نتیجه همکاری میان کنسرسیوم Centre و کوین بیس است. کوین USD در سال ۲۰۱۸ ابتدا به صورت محدود و در سال ۲۰۲۰ به صورت عمومی برای عموم کاربران عرضه شد.
توکن TrueUSD
در سال ۲۰۱۸ توکن TrueUSD عرضه شد. این توکن، ارز دیجیتال پایداری است که به دلار آمریکا متصل است و وثیقه این توکن بین چند حساب بانکی که توسط شرکتهای مورد اعتماد نگهداری میشود، تقسیم شده است. توکن TUSD طی سالهایی که عرضه شده توانسته ارزش خود را برابر با ۱ دلار آمریکا حفظ کند. در حال حاضر TUSD یکی از ۵۰ ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار است.
دلار بایننس (BUSD)
دلار بایننس (Binance USD) یکی دیگر از ارز دیجیتالهای پایدار معروف است که ارزشی ۱ به ۱ با دلار آمریکا دارد. دلار بایننس را صرافی بایننس که بیشترین حجم معاملات ارزهای دیجیتال را دارد، ضرب کرده است. در حال حاضر BUSD یکی از ده ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار است.
دای (DAI)
شناخته شدهترین ارز دیجیتال پایداری که توسط ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشود، رمز ارز دای (DAI) است. شرکت Maker DAO مسئول توسعه ارز دیجیتال Dai است. اگرچه قیمت DAI را توکنهای مبتنی بر اتریوم پشتیبانی میکنند، اما دای ارزشی ۱ به ۱ برابر با دلار دارد. دای در سال ۲۰۱۹ عرضه شد و در سال ۲۰۲۴ جزو ۲۰ ارز دیجیتال برتر بازار قرار گرفت.
استیبل کوین MIM
MIM یک ارز دیجیتال پایدار و مخفف Magic Internet Money است که ارزشی برابر با ۱ دلار آمریکا دارد. پلتفرم Abracadabra Money از این دارایی در سال ۲۰۲۱ رونمایی کرده است. با وجود کاهش و افزایش قیمت MIM، این رمز ارز توانسته ارزش برابر با ۱ دلار خود را حفظ کند.
استیبل کوین RSV
ارز دیجیتال پایدار RSV در سال ۲۰۲۰ توسط The Reserve Ecosystem با پشتوانه ارز دیجیتال عرضه شد. این رمز ارز در ابتدا قیمت ثابتی نداشت اما تا پایان سال ۲۰۲۱ توانست قیمت خود را برابر با ۱ دلار آمریکا تثبیت کند.
نوترینو (USDN)
یکی از پرکاربردترین استیبل کوین های الگوریتمی، دلار نوترینو است. USDN یکی از ۱۰۰ ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار از ابتدای سال ۲۰۲۳ بوده است. این توکن ارزشی ۱ به ۱ برابر با دلار آمریکا دارد. در پاییز سال ۲۰۲۲ ارزش این کوین مقداری کاهش یافت. با اینوجود، USDN همچنان فعالانه معامله میشود.
استیبل کوین USDD
USDD یک Stablecoin نیمه الگوریتمی محبوب است که در سال ۲۰۲۲ روی شبکه ترون (Tron) عرضه شد. در USD غیرمتمرکز، از ارزهای دیجیتال متعددی به عنوان وثیقه استفاده میشود که توسط TRON DAO Reserve ارائه شدهاند. USD غیرمتمرکز از ابتدای سال ۲۰۲۳ در میان ۵۰ ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار قرار گرفته است.
پکس گلد (PAXG)
پکس گلد با علامت اختصاری PAXG، ارز دیجیتال پایداری است که با پشتوانه طلا عرضه شده است. این ارز دیجیتال به دلیل ارزش بازار خود در میان ۱۰۰ ارز دیجیتال برتر قرار گرفته است. پکس گلد برجسته ترین ارز دیجیتال پایدار با پشتوانه کالا است که توانسته تنها طی دو سال به شهرت برسد.