فهرست واژگان و اصطلاحات فرایند اپلای

متقاضیان پذیرش دانشگاه‌های خارجی در طول مسیر اپلای با اصطلاحات گوناگون، نام آزمون‌های مختلف و بسیاری موارد دیگر مواجه می شوند که ممکن است با توجه به روند درخواست ویزای تحصیلی و ساختار دانشگاه‌ها برای آن‌ها ناآشنا باشد.
برای ساده‌تر شدن این تجربه و آشنایی با این واژگان، لیستی کامل از اصطلاحات کاربردی مسیر اپلای و مهاجرت تحصیلی را به ترتیب حروف الفبای انگلیسی تهیه کرده‌ایم که آن را در ادامه مشاهده می‌کنید.

مرحله اول اپلای؛ انتخاب دانشگاه و دیدن پیش نیازهای آن

• Apply: به‌صورت کلی، به پروسه گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های خارجی اپلای گفته می‌شود.
• Ranking: یکی از عوامل مهم در انتخاب دانشگاه برای اپلای، رتبه آن دانشگاه در مقایسه با دیگر دانشگاه‌هاست.
• Requirements: شرایط و ملزوماتی که متقاضیان برای پذیرش باید داشته باشند، در بخش Requirements وب‌سایت دانشگاه‌ها به‌صورت کامل توضیح داده شده است.
• Conditional Admission: برخی پذیرش‌ها می‌توانند مشروط باشند. در این حالت، در نامه پذیرش قید می‌شود که برای شروع دوره تحصیل در دانشگاه، باید یک یا چند درخواست خاص از جمله ارائه مدرک یا نمره زبان (مانند تافل iBT یا IELTS) را برآورده کنید. این شرایط معمولاً وقتی پیش می‌آید که شما در زمان دریافت پذیرش تمام الزامات را ندارید، اما می‌توانید تا قبل از شروع ترم تحصیلی آن‌ها را فراهم کنید.
• English proficiency: به توانایی و دانش لازم در زبان انگلیسی برای تحصیل به‌زبان انگلیسی، English proficiency گفته می‌شود. این مهارت همیشه یکی از پیش‌نیازهای اپلای تحصیلی است.

مرحله دوم؛ شرکت در آزمون زبان

• GMAT :GMAT که مخفف Graduate Management Admission Test است، آزمونی ویژه برای ارزیابی مهارت‌های متقاضیان رشته MBA محسوب می‌شود.
• GRE General: آزمون GRE یک آزمون بین‌المللی زبان انگلیسی است که ممکن است دانشگاه مدرک آن را از متقاضیان مقطع فوق لیسانس و دکترا درخواست کند.
• GRE Subject: آزمون زبان انگلیسی مخصوص متقاضیان اپلای برخی از رشته‌ها مانند ریاضیات، فیزیک و روان‌شناسی است.
• IELTS و TOEFL iBT: آیلتس و تافل از معروف‌ترین آزمون‌های عمومی و بین‌المللی زبان انگلیسی هستند که داشتن نمره آن‌ها برای گرفتن پذیرش از بسیاری از دانشگاه‌ها مورد نیاز است.
• Test Scores: کارنامه یا ریزنمرات آزمون‌هایی مانند SAT ،ACT ،TOEFL ،GRE را به اصلاح Test scores آن آزمون می‌گویند.

مرحله سوم؛ اپلای برای دانشگاه

• Admission: گرفتن پذیرش تحصیلی از دانشگاه را Admission می‌گویند. کسی که Admission دریافت کرده، یعنی توانسته پذیرش تحصیلی از دانشگاه بگیرد.
• Application Form: برای درخواست پذیرش از دانشگاه، دانشجو باید فرمی را با عنوان Application Form پر کند که معمولاً شامل اطلاعات فردی، دانشگاه‌های قبلی، نمرات، فعالیت‌های آکادمیک و… می‌شود.
• CV :CV که مخفف Curriculum Vitae است، شناسنامه حرفه‌ای فرد به حساب می‌آید. محدودیتی در تعداد صفحاتش وجود ندارد و هر مورد که جزئی از فعالیت‌های فرد مانند مقاله، سابقه کاری، جوایز گرفته‌شده و غیره باشد، در آن ذکر می‌شود.
• Deadline: در فرایند اپلای و در موعد ارائه درخواست پذیرش اصطلاح ددلاین (Deadline) یا Application Deadline بسیار شنیده می‌شود. ددلاین (مهلت) دانشگاه‌ها به معنی آخرین تاریخی است که دانشجو می‌تواند اپلیکیشن آنلاین دانشگاه را پر کرده و آن را ارائه (Submit) کند.
• Deposit Fee: دیپازیت‌فی هزینه‌ای است که دانشجو پس از قبولی در رشته موردنظرش، باید برای رزرو صندلی خود در دانشگاه بپردازد. دانشگاه این هزینه را به این دلیل از متقاضی دریافت می‌کند که از تصمیم فرد برای تحصیل مطمئن شود. بسته به شرایط دانشگاه‌های مختلف این هزینه می‌تواند قابل‌برگشت یا غیرقابل‌برگشت باشد.
• International Student Office: دفتر دانشجویان بین‌المللی مکانی در دانشگاه مقصد است که مخصوص کمک به دانشجویان خارجی طراحی شده. این دفتر به شما کمک می‌کند تا کارهای مهمی مثل گرفتن ویزا، پیدا کردن محل اقامت، ثبت‌نام، و حتی آشنایی با محیط جدید را راحت‌تر انجام بدهید. در واقع، هدف آن این است که شما بتونید بدون دغدغه با فرهنگ و محیط جدید آشنا شوید و تجربه بهتری از تحصیل در خارج از کشور داشته باشید.
• Official Transcripts: به ریزنمراتی که توسط دارالترجمه رسمی ترجمه شده باشد، Official Transcripts گفته می‌شود.
• Letter of Recommendation: توصیه‌نامه نامه‌ای است که توسط اساتید، کارفرمایان، یا افراد معتبر دیگر نوشته می‌شود تا توانایی‌ها، مهارت‌ها و تجربیات شما رو تایید کنند. این نامه‌ها برای اپلای تحصیلی یا کاری بسیار مهم‌اند، چون نشان می‌دهند که شما از نظر حرفه‌ای یا تحصیلی فرد قابل اعتمادی هستید. درواقع، توصیه‌نامه به دانشگاه یا کارفرما کمک می‌کند که شناخت بهتری از شما به‌دست بیاورند.
• Research Interests: به زمینه‌های علمی و پژوهشی مورد علاقه استاد شما که با او برای اپلای ارتباط برقرار کرده‌اید، گفته می‌شود. برای انتخاب استاد باید این علایق را بشناسید و سعی کنید زمینه مشترکی با او داشته باشید.
• Resume: سندی است که باید مجموعه‌ای از قابلیت‌ها، توانمندی‌ها، تجربه‌ها و افتخارات تحصیلی را در قالبی بسیار مناسب نمایش دهد و معمولاً ۱ تا ۲ صفحه است. در رزومه باید سعی شود بخش‌های مرتبط با رشته مورد نظر برای اپلای ذکر شود.
• (Statement Of Purpose (SOP: انگیزه‌نامه یا SOP در واقع نامه‌ای است که دانشجو در آن اهداف آکادمیک از ادامه تحصیل و برنامه‌های خود برای آینده و همچنین تجربیات مرتبط در آن زمینه را بیان می‌کند.
• Study plan: در نامه استادی پلن، دانشجو اهداف و برنامه‌های خود را در مقطع تحصیلی که برای پذیرش آن درخواست داده است بیان می‌کند.
• Unconditional Admission: در صورت کامل‌بودن مدارک و صلاحیت‌، دانشجو پذیرش غیر مشروط دریافت خواهد کرد، یعنی پذیرشی که قطعی است و دیگر نیازی به ارائه مدارک بیشتر نیست.
• Undergraduate/Graduate Programs: برنامه‌های تحصیل دانشگاهی برای سطوح مختلف. undergraduate برای دانشجویان کارشناسی و graduate برای دانشجویان ارشد و دکترا به‌کار می‌رود.

مرحله چهارم؛انتظار برای نتیجه پذیرش

• Admission Letter: نامه‌ای است که توسط دانشگاه به دانشجو ایمیل می‌شود و پذیرفته‌شدن او در دانشگاه را به‌طور رسمی اعلام می‌کند.
• Applicant: به کسی گفته می‌شود که درخواست یا تقاضایی، مثل پذیرش تحصیلی یا شغلی، ارائه داده است.
• Defer: برخی از دانشجویان پس از دریافت پذیرش از دانشگاه، به دلایلی قادر به تحصیل در ترم پیش‌رو نیستند و به همین دلیل درخواست Defer می‌کنند. دیفر به‌معنای شرکت در کلاس‌ها با تأخیر است. این درخواست ممکن است از سوی دانشگاه پذیرفته بشود یا نشود. معمولاً دانشگاه‌ها با یک ترم تأخیر موافقت می‌کنند.
• I-20 Form: در صورتی که از دانشگاه‌های آمریکا پذیرش گرفته باشید، از طرف دانشگاه یک فرم کاغذی به نام I-20 برای شما صادر می‌شود که برای حضور در سفارت و پرداخت هزینه SEVIS به این فرم نیاز دارید.

مرحله هشتم؛ گرفتن بورسیه

• Awards: این نوع کمک‌هزینه تحصیلی به‌صورت جایزه به دانشجو داده می‌شود. معمولاً مبلغ آن محدود است و هزینه کامل دانشگاه را پوشش نمی‌دهد. گاهی این جایزه به‌جای پول، به شکل کوپن خرید کتاب، هزینه سفر برای ارائه مقاله در یک کنفرانس، یا هزینه شرکت در یک دوره تخصصی ارائه می‌شود.
• Fellowship : یک نوع بورس تحصیلی است که در دوره دکترا و گاهی ارشد به دانشجویانی ارائه می‌شود که روی رشته یا موضوع خاصی تمرکز کرده‌اند.
• Financial need: کمک هزینه‌ تحصیلی‌ که به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که از درجه علمی مناسبی برخوردار هستند اما بنا به وضعیت اقتصادی، امکان ادامه تحصیل برای آن‌ها وجود ندارد.
• Fund: منابع مالی‌ای که دانشجویان برای کمک هزینه تحصیلی امکان استفاده از آن‌ها را دارند، بسیار متنوع هستند اما به‌طور کلی در فرایند اپلای به هرگونه کمک هزینه تحصیلی فاند گفته می‌شود.
• Merit- Based Scholarships: نوعی کمک هزینه تحصیلی است که براساس شایستگی به شما داده می‌شود. برای دریافت این کمک هزینه لازم است از نظر علمی در سطح بالایی باشید.
• Partial Fund: به کمک هزینه تحصیلی که تنها بخشی از هزینه‌های دانشجو را پوشش می‌دهد گفته می‌شود. دریافت این کمک هزینه به عوامل بسیاری از جمله رزومه تحصیلی قوی و مدرک از دانشگاه‌‌های معتبر بستگی دارد.
• Professionals: نوعی بورس تحصیلی است که با عنوان کمک هزینه مهارت‌های خاص به افرادی که در حرفه خاصی مهارت کامل و کافی دارند و مدارک و گواهینامه‌ معتبر آن را دریافت کرده‌اند، داده می‌شود.
• (Research Assistantship (RA: به دانشجویانی که برای انجام امور پژوهشی مورد نظر استاد خود، کمک هزینه‌ای از طرف وی دریافت می‌کنند، RA گفته می‌شود.
• Scholarship: بورس تحصیلی یا Scholarship نوع دیگری از کمک هزینه‌های مالی دانشجویان است که برای رشد تحصیلی شخص در نظر گرفته می‌شود. دریافت این نوع کمک هزینه به رزومه تحصیلی قوی، معدل بالا و نمره آزمون زبان عالی بستگی دارد. این کمک هزینه بیشتر برای دانشجویان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا در نظر گرفته می‌شود.
• Tuition: نوعی از فاند به صورت Tuition به دانشجویان اختصاص داده می‌شود که تنها شامل هزینه واحد درسی یا همان شهریه دانشگاه است و به صورت تخفیف‌های ۲۵ الی ۵۰ درصدی از کل شهریه داده می‌شود.
• Waiver: کمک‌های مالی مانند پرداخت هزینه خوابگاه یا پرداخت هزینه یک واحد درسی یا هزینه شرکت در یک بازدید علمی را Waiver می‌نامند که بنابر شرایط تعریف‌شده در یک دانشگاه، این کمک مالی به دانشجوی مورد نظر داده می‌شود.

مرحله نهم؛ پرداخت هزینه ها

• Admission Fee: بعضی از دانشگاه‌ها پس از دادن پذیرش (Admission) به متقاضی، مبلغی را با عنوان هزینه پذیرش یا Admission Fee برای بررسی مدارک دانشجو، از او دریافت می‌کنند؛ این هزینه معمولاً قابل پس‌گرفتن نیست.
• Housing Options: خوابگاه‌های درون دانشگاه و خارج از دانشگاه که به اقامت دانشجو اختصاص داده می‌شود.
• MRV Fee: هزینه‌ای که برای تعیین وقت سفارت آمریکا لازم است پرداخت کنید MRV Fee نام دارد، که مخفف Machine Readable Visa است.
• (Student Exchange Visitor Information System Fee (SEVIS Fee: برای دریافت ویزای تحصیلی کشور آمریکا ملزم به پرداخت هزینه‌ای تحت عنوان SEVIS Fee هستید که باید رسید آن را در روز مصاحبه به سفارت ارائه دهید.

مرحله دهم؛ درخواست ویزا و جمع‌آوری مدارک

• Bank Statement: در صورتی که کمک هزینه تحصیلی به دانشجو تعلق نگرفته باشد، دانشگاه از او می‌خواهد تا یک گواهی بانکی مبنی بر توانایی مالی تامین هزینه‌های تحصیل خود برای آن‌ها ارسال کند.
• Clearance: چنانچه متقاضی تحصیل در ایالات متحده باشید، پس از انجام مصاحبه در سفارت، باید منتظر بمانید تا فرایند بررسی سوابق و پیشینه شما توسط وزارت امور خارجه آمریکا و دیپلمات‌های مستقر در سفارت‌ و کنسولگری‌های این کشور آغاز ‌شود. در واقع Clearance پروسه رد یا قبول صدور ویزا توسط کنسولگری است.
• فرم DS-160: برای اخذ ویزای تحصیلی آمریکا پس از دریافت فرم I-20، باید فرم DS-160 هم تکمیل و ارسال شود. این فرم الکترونیکی و آنلاین است و باید قبل از تعیین وقت سفارت، برای دریافت ویزای غیرمهاجرتی مانند تحصیلی یا گردشگری تکمیل شود.
• Pick-Up: پس از صدور ویزای آمریکا از شما خواسته می‌شود که برای دریافت ویزا به سفارت مراجعه کنید تا ویزا ضمیمه گذرنامه شما شود، به این امر پیکاپ ویزا گفته می‌شود. پیکاپ ویزا می‌تواند علاوه بر خودتان از طریق نماینده شما یا شرکت‌هایی که در این زمینه فعال هستند نیز انجام شود.

اصطلاحات کاربردی دیگر در فرایند اپلای

• Compulsory courses: به درس‌ها و واحدهای الزامی یک رشته Compulsory گفته می‌شود.
• Credits: به مجموعه واحدهای درسی یک دوره‌ی دانشگاهی Credits می‌گویند.
• Associate degree: این دوره در کانادا معادل کاردانی یا فوق‌دیپلم در ایران است و ۲ سال طول می‌کشد. برای اپلای در این در دوره داشتن مدرک پیش دانشگاهی یا دیپلم الزامی است.
• Co-op: به دوره‌ کارآموزی گفته می‌شود که اپلای‌کننده با سمت دستیار برای مدیر، کارفرما یا ناظر فعالیت می‌کند.
• Curricular Practical Training: به مجوز کار مرتبط با رشته‌ تحصیلی CPT گفته می‌شود که با شرایط معینی به دارندگان ویزای F-1 داده می‌شود.
• Credentials: به مدارک و اطلاعات مرتبط با تحصیلات، گواهی‌ها، اعتبارنامه‌ها، توصیه‌نامه‌ها و موارد مشابه Credentials گفته می‌شود.
• Dissertation: به پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی از جمله دکترا گفته می‌شود.
• Domestic Student: به دانشجویانی که تبعه همان کشوری هستند که دانشگاه در آنجا قرار دارد، دانشجوی بومی یا وطنی (Domestic) می‌گویند.
• Double major: یکی از روش‌های تغییر رشته در کانادا، در صورت عدم وجود امکان تطبیق واحدها، درخواست Double major است. به این صورت که دانشجو می‌تواند در دو رشته تحصیل کند. البته این گزینه برای رشته‌های محدودی ارائه می‌شود.
• Elective: این اصطلاح در مقابل Compulsary قرار می‌گیرد و به معنای واحدهای اختیاری است.
• Grade point average: معدل کلی و نهایی در سیستم آموزشی کشورهای خارجی Gpa نام دارد.
• Graduate Student: دانشجوی دوره تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکترا.
• International Student:دانشجوی بین‌المللی، دانشجویی است که ملیت و تابعیتی به غیر از تابعیت کشور محل تحصیل داشته باشد و جزو دانشجویان خارجی دانشگاه محسوب شود.
• Major: در دانشگاه‌ به موضوع اصلی که می‌خواهید مطالعه کنید و به‌عنوان رشته شما شناخته می‌شود Major می‌‌گویند.
• Minor: در مقابل Major یا رشته‌ اصلی، Minor یا رشته‌ فرعی، یکی از موضوعاتی است که در کنار رشته تحصیلی خود معمولاً در سال اول یا دوم می‌خوانید.
• Open admission‌: منظور موسساتی هستند که پذیرش دانشجو در آن‌ها بر اساس شرایط دانشجو صورت نمی‌گیرد بلکه بر اساس ظرفیت موسسه آموزشی، دانشجو را جذب می‌کنند. برای ورود به این دسته از موسسات در مقایسه با دانشگاه‌ها سخت‌گیری کم‌تری اعمال می‌شود. زیرا تا زمانی که موسسه آموزشی ظرفیت پذیرش داشته باشد دانشجو می‌پذیرد.
• Optional Practical Training (OPT): مجوز کار موقت مربوط به رشته‌ تحصیلی شما است و برای افراد دارای ویزای F-1 صادر می‌شود.
• Orientation: راهنما و مقدمه‌‌ای که به دانشجوی جدید برای آشنایی با دانشگاه و منابعش داده می‌شود.
• Portfolio: معمولاً برای ادامه تحصیل در رشته‌هایی نظیر معماری و نقشه‌کشی ارائه نمونه کارهای قبلی و یا همان پورتفولیو به دانشگاه موردنظر نیاز خواهد بود.
• Prerequisite course: به دوره‌های پیش‌نیازی که دانشجو باید آن‌ها را بگذراند، Prerequisite course گفته می‌شود.
• SEVIS ID: کدی است که در فرم I-۲۰ شما ذکر شده است و در واقع شناسه فرم محسوب می‌شود و برای ادامه فرایند اپلای به آن نیاز دارید.
• STEM OPT Extension: به یک دوره ۲۴ ماهه کارآموزی موقت گفته می‌شود که مستقیماً به برنامه تحصیلی دانشجو با ویزای F-1 در یک رشته STEM تاییدشده مربوط می‌شود.
• Student Direct Stream: روند مستقیم دانشجویی یا SDS سرویسی است که در  کانادا به بعضی دانشجویان از کشورهایی خاص ارائه می‌شود و در آن درخواست اپلای تحصیلی این دانشجویان با پیگیری سریع ظرف ۲۰ روز بررسی می‌شود.
• Home stay: شرایطی که در آن دانشجوی متقاضی تحصیل در کشور خارجی می‌تواند بدون پرداخت هزینه در خانه‌ یک فرد، در آن کشور زندگی کند.
• Student Residence: مقصود از این کلمه محل اقامت شما است که می‌تواند خوابگاه درون دانشگاه، خوابگاه بیرون دانشگاه، خانه‌های اجاره‌ای در شهر و انواع آن باشد.
• Study gap: در فرایند اپلای و ویزای دانشجویی گپ تحصیلی یا فاصله‌ی زیاد بین دو مقطع تحصیلی در دانشگاه می‌تواند نکته‌ منفی به‌حساب بیاید. به‌عنوان مثال، اگر در ۳۰ سالگی قصد تحصیل در مقطع کارشناسی را داشته باشید، به عنوان داوطلب با گپ تحصیلی شناخته می‌شوید که این ممکن است احتمال موفقیت شما را کاهش دهد.
• Study Permit: به مجوز تحصیل در کشورهای خارجی گفته می‌شود. پرمیت با ویزا تفاوت دارد.
• (Teaching Assistantship (TA: به دانشجویانی که برای دریافت کمک هزینه تحصیلی وظایفی همچون برگزاری کلاس‌های حل تمرین، تصحیح امتحان و کار در آزمایشگاه‌ها را بر عهده دارند، TA گفته می‌شود.
• Thesis  based: به دوره‌های مقطع کارشناسی ارشد و دکترا که پایان‌نامه دارند، گفته می‌شود.
• Non-thesis based: دوره‌های آموزشی دانشگاه که نیاز به ارائه‌ی پایان‌نامه ندارند.
• Visiting Student: به معنی دانشجوی مهمان یا دانشجویی است که برای مدت زمانی کمتر از یک‌سال در دانشگاهی دیگر برای انجام پروژه یا پژوهشی خاص به آن دانشگاه می‌رود.
• Work off-campus: دانشجویان بین المللی می توانند بدون مجوز کار در خارج از دانشگاه کار کنند. البته این نوع کار یا شغل در دانشگاه‌های مختلف شرایط خاصی دارد.
• Work on-campus: به کاری که دانشجو در دپارتمان‌ها و بخش‌های مختلف دانشگاه خود به عنوان دستیار آموزشی، پژوهشی یا هر نوع کار پاره‌وقت و تمام‌وقت انجام می‌دهد، گفته می‌شود. مهم‌ترین ویژگی این کار این است که در محدوده‌ی محوطه‌ی دانشگاه است.
• Work permit: گواهی رسمی که به یک تبعه‌ خارجی، اجازه کار در یک کشور را می‌دهد.
• (World Education Services (WES
  برای تحصیل در دانشگاه‌های آمریکا و کانادا نیاز به ارزیابی مدارک تحصیلی است. یکی از معتبرترین سازمان‌های ارزیابی مدارک تحصیلی موسسه WES است.